Wat is een onrechtmatige daad?
8 juli 2025
Weinig begrippen duiken zo vaak op in het civiele recht als de onrechtmatige daad. Toch roept de term bij veel mensen vragen op: wat betekent het precies, wanneer is er sprake van, en wie kunt u aansprakelijk stellen? In deze blog krijgt u antwoord op die vragen, leest u in welke stappen u een schadeclaim opbouwt en ziet u herkenbare praktijkvoorbeelden.
Wat is een onrechtmatige daad?
In het Burgerlijk Wetboek staat de definitie in artikel 6:162 lid 2 BW:
‘Als onrechtmatige daad worden aangemerkt een inbreuk op een recht, een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht of met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt.’
Kort gezegd: iemand handelt onrechtmatig als hij uw rechten schendt, een wettelijke norm overtreedt of zich zó onzorgvuldig gedraagt dat dit in de samenleving niet aanvaardbaar is.
Wie is aansprakelijk bij een onrechtmatige daad?
Niet alleen de dader zelf kan aansprakelijk zijn. De wet kent risico-aansprakelijkheden:
Aansprakelijke | Voorbeeldsituatie |
---|---|
Werkgever (art. 6:170 BW) | Monteur veroorzaakt brandschade tijdens werk; werkgever moet vergoeden. |
Ouders/voogden (art. 6:169 BW) | Kind van 13 krast auto’s; ouders draaien op voor de schade. |
Eigenaar dier (art. 6:179 BW) | Hond bijt voorbijganger; bezitter is aansprakelijk. |
Opstalhouder (art. 6:174 BW) | Dakpan valt op passerende fietser; eigenaar gebouw betaalt. |
>De vijf vereisten van een onrechtmatige daad
- Onrechtmatigheid
De handeling (of nalatigheid) moet inbreuk maken op een recht, de wet overtreden of maatschappelijk onzorgvuldig zijn.
- Toerekenbaarheid
De gedraging moet aan de dader kunnen worden toegerekend omdat hij schuld had of het risico bewust heeft aanvaard.
- Schade
Er moet aantoonbare schade zijn: materieel (kosten, inkomensverlies) of immaterieel (pijn, reputatieschade).
- Causaal verband
De schade moet het rechtstreekse gevolg zijn van de onrechtmatige handeling (conditio-sine-qua-non).
- Relativiteit
De geschonden norm moet bedoeld zijn om uw soort schade te voorkomen; anders ontbreekt aansprakelijkheid.
Wat te doen bij een onrechtmatige daad?
- Veiligstellen van bewijs
Bewaar facturen, maak foto’s, noteer getuigen en leg medische verslagen vast. - Stel de tegenpartij schriftelijk aansprakelijk
Vermeld de feiten, juridische grondslag (art. 6:162 BW) en stel een termijn om te reageren. - Bereken de schade
Maak een overzicht van kosten en schat toekomstige posten; voeg bewijsstukken toe. - Onderhandel of mediër
Vaak kan een schikking worden bereikt zonder rechter. - Start een procedure
Blijft betaling uit, dagvaard dan via de civiele rechter. - Let op verjaring
Vordering verjaart in principe na vijf jaar vanaf de dag waarop u de schade én de dader kent, en in elk geval na twintig jaar na de gebeurtenis.
Voorbeelden van een onrechtmatige daad
- Verkeersongeval: automobilist negeert rood licht en botst op fietser.
- Medische fout: chirurg laat instrument achter in het lichaam.
- Smaad op social media: valse beschuldiging tast reputatie ondernemer aan.
- Burenruzie: voortdurende geluidsoverlast ondanks herhaalde waarschuwingen.
- Software-inbreuk: bedrijf kopieert broncode zonder licentie.
Hoe Letseldirect kan helpen
Een onrechtmatige daad vergt vijf bouwstenen: onrechtmatigheid, toerekenbaarheid, schade, causaliteit en relativiteit. Niet alleen de dader, maar ook werkgevers, ouders of eigenaren van dieren en opstallen kunnen aansprakelijk zijn. Verzamel daarom zéér vroeg bewijs, stel snel aansprakelijk en schakel hulp in als onderhandelingen vastlopen.
De juristen van Letseldirect inventariseren uw zaak, stellen de aansprakelijkheidsbrief op, berekenen uw volledige schade en voeren – indien nodig – de procedure. Zo maximaliseert u de kans op volledige compensatie en behoudt u zelf de focus op herstel.
Meer weten of direct hulp nodig? Bel 085 – 0606999 of stuur een bericht via ons contactformulier.